’t zal welzijn: Armoedebestrijding en zorg voor senioren over de muren heen – Jaaroverzicht 2015

OCMW Gent legt voor de periode 2014-2019 de nadruk op twee grote thema’s: armoedebestrijding én zorg en wonen voor senioren. In beide thema’s neemt OCMW Gent een regierol op: door samenwerking over de muren van organisaties heen wordt resultaat geboekt en verhoogt het welzijn van alle Gentenaars.
Het jaaroverzicht 2015 zet een aantal resultaten op een rij.

Armoedebestrijding

‘Minder armoede in Gent’, dat is de eenvoudige en ambitieuze doelstelling van het Gentse armoedebeleidsplan. Het plan pakt armoede op twee manieren aan: toegankelijker maken van diensten en sociale rechten én vergroten van de zelfredzaamheid van mensen in armoede. OCMW Gent regisseert de verschillende inspanningen hierrond en zet tegelijk zelf acties op.

Financiële armoede

In 2015 deed 12,6% van de Gentse huishoudens een beroep op één van de diensten van de Sociale Dienst van OCMW Gent. Er waren 12.267 personen die in 2015 minstens één dag financiële steun kregen van het OCMW. Daarvan waren er 7.289 personen die recht hadden op een vorm van leefloon. Dat laatste is een stijging van 7% tegenover 2014.

Jongeren (18-19 jaar) vormen in die groep een aanzienlijk deel: OCMW Gent ondersteunde 847 studenten met een leefloon, terwijl ze hun studies voltooiden.

Ook in 2016 investeert OCMW Gent in o.a. Gentinfo-Punten – samen met Stad Gent – en in extra medewerkers. Die investeringen zorgen ervoor dat we in de toekomst onze kwalitatieve dienstverlening kunnen garanderen.

Kinderarmoede

Gent heeft bijzondere aandacht voor kinderarmoede. Kinderarmoede is een apart hoofdstuk in het armoedebeleidsplan 2014-2019.
Ook in 2015 werd geïnvesteerd in schoolse ondersteuning: 40.000 euro ging naar Kompanjon vzw en vzw Uilenspel. Zij geven gelijke kansen aan kinderen uit kwetsbare gezinnen.

75.000 euro werd geïnvesteerd in vier projecten tegen kinderarmoede: Inloopteam Reddie Teddy, Trajectbegeleiding vzw Jong, vzw Uilenspel en vzw LEJO.

2016 bevestigt de focus op het aanpakken van kinderarmoede. Zo zijn er maatregelen voor jonge moeders (o.a. project LEJO en MIRIAM), voor het gezin en op school.
Een overzicht leest u hier in het groeiactieplan 2016-2017.

Kansarmoede

Armoede bestrijd je niet enkel met financiële hulp. OCMW Gent zet in op een integrale aanpak: alle levensdomeinen tellen om armoede te verminderen.

Wonen

Behoorlijke huisvesting blijft een uitdaging voor kansarmen en lage inkomensgroepen.

• Sociaal Verhuurkantoor (SVK). Het SVK creëert extra ruimte op de Gentse huurmarkt. SVK huurt op de private markt woningen en appartementen om die dan tegen betaalbare prijzen door te verhuren. De portefeuille van het SVK telde in 2015 167 woningen, een stijging met bijna de helft tegenover 2014.
  Deze stijgende trend zet zich verder in 2016: SVK verhuurt momenteel 204 woningen.
  Ook na de verzelfstandiging van SVK – sinds begin 2016 een OCMW-vereniging van publiek recht – blijft deze organisatie een sterke partner voor OCMW Gent.

• Dienst Woonbegeleiding. Deze dienst is voor de vijf Gentse sociale huisvestings-maatschappijen het centrale aanspreekpunt als huurders een huurachterstal hebben. OCMW Gent bemiddelt al na 1 maand huurachterstal. Door kort op de bal te spelen, wil het OCMW hoge huurschulden vermijden en uithuiszettingen zoveel mogelijk voorkomen. In 2015 stuurden de sociale huisvestingsmaatschappijen 2.822 huurders naar het OCMW door.

Werken en activering

OCMW Gent doet veel inspanningen om mensen te activeren naar een opleiding of job op maat. Samenwerking tussen verschillende OCMW-diensten, maar ook met externe partners staat hierbij centraal. De dienst Activering begeleidde in 2015 gemiddeld 1.984 cliënten per maand.

• Aandacht voor jongeren. In 2015 begeleidde OCMW Gent in totaal 719 jongeren (18-25 jaar) op weg naar werk.

• Niet elke cliënt is klaar voor werk of een opleiding. Zij werken op andere manieren aan een maatschappelijk zinvol bestaan. Bijvoorbeeld: groepswerk rond leren budgetteren, vrijwilligerswerk in een school. In 2015 kregen 381 cliënten arbeidszorg, dat waren er in 2014 375.

• Artikel 60-tewerkstelling. Mensen die via ‘artikel 60’ tewerkgesteld worden, krijgen een tot twee jaar een job via het OCMW. Ze doen zo werkervaring op in één van de werkervaringsplaatsen waarmee het OCMW een samenwerkingsakkoord heeft. Dat zijn o.a. stads- en OCMW-diensten, vzw’s, sociale economie bedrijven of private bedrijven. Het OCMW betaalt geen werkgeversbijdrage en krijgt een federale subsidie. In 2015 telde OCMW Gent 445 artikel 60-medewerkers (2014: 346).

OCMW Gent maakt ook in 2016 van werken en activering een prioriteit. De artikel 60-tewerkstelling krijgt een extra financiële injectie van 200.000 euro. Momenteel zijn er 556 artikel 60-medewerkers.
Ook de projecten in arbeidszorg worden extra ondersteund (67.000 euro).

Sociale relaties en vrije tijd

Cultuur draagt bij tot persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke participatie. OCMW Gent verlaagt daarom de drempel naar cultuur en vrije tijd voor gezinnen die het minder breed hebben.

De UiTPAS is hierbij een krachtig instrument en biedt toegang tot cultuur, sport en jeugdactiviteiten. Mensen die in aanmerking komen voor een kansentarief krijgen 80% korting op activiteiten.
In 2015 sloten ook de lokale dienstencentra aan op de UiTPAS, hetzelfde gebeurde in 2016 met de sociale restaurants. En om nog meer Gentenaars kennis te laten maken met de voordelen van de UiTPAS komen er organisatiepassen voor verenigingen en een Uitloket.

Gezondheid

Armoede is zowel oorzaak als gevolg van een slechte fysieke of geestelijke gezondheid. Ook op het levensdomein gezondheid biedt OCMW Gent ondersteuning. Zo begeleidden de psychologen van OCMW Gent 1.094 personen in 2015, 219 van hen waren jonger dan 25 jaar.

Gezonde en betaalbare voeding is belangrijk als je budget ontoereikend is. De twee sociale restaurants van OCMW Gent (Nieuw Gent en Ledeberg) serveren op weekdagen 200 gezonde en betaalbare maaltijden.

Het beleid rond gezonde voeding wordt ook in 2016 aangehouden met een nieuw subsidiereglement voor alle Gentse sociale restaurants. Hier leest u er meer over.

Zorg en wonen voor senioren

Bijna één op vijf Gentenaars is ouder dan 65 jaar: dat is de vergrijzing uitgedrukt in cijfers. Meer en meer spreken we ook over ‘verwitting’: binnen de groep 65-plussers bedraagt het aandeel 80-plussers 30 procent. OCMW Gent wil ervoor zorgen dat senioren actief deelnemen aan het maatschappelijk leven, met extra aandacht voor ouderen in een kwetsbare positie.

Lokale dienstencentra helpen oudere buurtbewoners om zo lang mogelijk zelfstandig thuis te wonen. In totaal telt Gent 10 lokale dienstencentra. Elk lokaal dienstencentrum is bevoegd voor een specifieke regio. Maar soms zijn die gebieden heel uitgestrekt.

Om dichter bij die mensen te staan, worden er daar antennes opgericht. In 2015 staat de teller van de antennes op 10.

13.826 personen vonden hun weg naar de lokale dienstencentra in 2015. Er gebeuren extra inspanningen naar buurtbewoners met een migratieachtergrond.

In 2016 start de bouw van een elfde lokaal dienstencentrum: De Mantel in Zwijnaarde.

OCMW Gent investeert in nieuwe woonvormen voor ouderen. Zo komen er assistentiewoningen aan woonzorgcentrum Zonnebloem in Zwijnaarde (27) en aan woonzorgcentrum Het Heiveld in Sint-Amandsberg (30).

Om wonen in een assistentiewoning voor iedereen financieel haalbaar te maken, is er nu ook een premie. OCMW Gent is het eerste OCMW dat een financiële tussenkomst aanbiedt voor assistentiewoningen. De premie bedraagt maximaal 752 euro per maand voor een alleenstaande en 1.304 euro per maand voor een koppel. De omvang van het bedrag hangt af van de kostprijs van de erkende assistentiewoning en van de hoogte van het pensioen. De premie is ingegaan in 2015 en werd vorig jaar 19 maal toegekend.

De 4 woonzorgcentra van OCMW Gent krijgen er nog deze legislatuur een vijfde bij in Mariakerke: Zuiderlicht. De bouw van dit woonzorgcentrum met plaats voor 144 senioren startte in maart 2016.

OCMW Gent kwam in 2015 financieel tussen voor 746 ouderen in een woonvoorziening (2014: 722).

Personeel

OCMW Gent telde eind 2015 2.166 medewerkers, inclusief medewerkers met een artikel 60-contract.

Financiën

In 2015 bedroegen de opbrengsten van OCMW Gent 191 miljoen euro, waarvan 59,2 miljoen euro gemeentelijke bijdrage (2014: 183 miljoen / 57,3 miljoen).

De totale kosten bedroegen 181,5 miljoen euro (2014: 164,4 miljoen). De personeelsuitgaven maken hiervan de helft uit.

De verkoop van patrimonium bracht in 2015 18,3 miljoen euro op. OCMW voert een gerichte verkoopstrategie met sociale insteek: er wordt gezocht naar kopers met een sociaal doel en de opbrengst wordt herinvesteerd in patrimonium dat ten goede komt van Gentenaars (o.a. woonzorgcentrum Zuiderlicht, assistentiewoningen).

De autofinancieringsmarge – het resultaat na aftrek van alle kosten én de leningen – klokte af op 9,2 miljoen euro (2014: 12,9 miljoen).